Toen ik startte met mijn opleiding tot verloskundige in 2009 kreeg ik geen les over het geboorteplan (bevalplann). Nu, 12 jaar later, vraag ik dagelijks vrouwen naar hun bevalwensen. Het is iets nieuws en iets goeds maar het kan soms net verkeerd uitpakken. Graag wil ik je met onderstaande blog uitleggen wat de zin en onzin is van het geboorteplan.
Mocht je niet weten wat een bevalplan is: het is een beknopt document waarin je je wensen en verwachtingen beschrijft rondom de bevalling. Laten we vooropstellen dat ik heel erg voor ben om goed na te denken over je eigen bevalling. Want een voorbereid mens telt voor twee. Als je weet wat er gebeurt, is het makkelijker om je lijf over te geven aan de baring. Maar een bevalling is niet hetzelfde als het uitzoeken van een keuken. Voordat je naar de keukenboer gaat heb je al een bepaald idee. Je wilt graag een kook-eiland, een 6-pits gasfornuis en absoluut geen hoge kastjes. Maar het verschil tussen een nieuwe keuken en een bevalling is: Je hebt het niet in de hand. Hoe die keuken wordt wel, maar hoe een bevalling loopt niet.
Dus, lieve vrouwen, lieve zwangeren, lieve goedbedoelde mensen die helpen schrijven of meedenken aan een geboorteplan of bevalplan denk goed na voor je iets opschrijft. Waar je ook bevalt, of dit nu thuis is of in het ziekenhuis, er is waarschijnlijk een verloskundig hulpverlener bij. Zij begeleidt die dag waarschijnlijk niet haar eerste bevalling (zou wel heel toevallig zijn). Dus vertrouw op het feit dat we dingen alleen maar doen als het nodig is. Ik zal bijvoorbeeld nooit inwendig onderzoek doen omdat het leuk is, of omdat ik nieuwsgierig ben hoeveel ontsluiting iemand heeft. Ik zal iemand niet inknippen omdat ik denk: “Joh, laat ik dat vandaag eens doen.” Ik geef geen weeënopwekkers omdat ik wil dat iemand zo veel mogelijk weeën heeft, maar omdat het soms nodig is en (nagenoeg) altijd goed werkt bij een niet vorderende bevalling.
Ik, en met mij de meeste verloskundig zorgverleners, probeer een zo veilig mogelijke manier van bevallen te organiseren waarbij het vordert, moeder blij is en kind blij is. Denk nog even aan die keukenboer. Die wil graag verkopen en heeft belang bij het geld. Ik heb geen enkel persoonlijk belang bij een bevalling naast dat ik verantwoordelijk ben voor een gezonde moeder én een gezond kind. Ik sta in dienst van de barende en haar partner voor een zo fijn mogelijke bevalling en een zo gezond mogelijk resultaat. Ik wil geen fouten maken die ernstige gevolgen hebben want daar slaap ik zelf ook slecht van.
Hieronder een paar zinnen uit bevalplannen die ik wel eens ben tegengekomen. Heerlijk soms om te lezen en inspirerend misschien voor velen. Ik zeg niet dat het goed of fout is, enkel wat ik tegenkom.
- Ik verwacht een soepele bevalling na tien centimeter ontsluiting. Dit omdat ik van mezelf erg nat ben/ wordt. Ik zal waarschijnlijk minimaal uitscheuren en niet ingeknipt hoeven worden.
- Onder het kopje wat zijn je wensen m.b.t. de bevalling: Cafeïnevrije koffie.
- Waarschuwing: Wellicht vloek ik als een bootwerker. Sorry alvast.
- Mocht na de bevalling de placenta niet komen en het kindje wil nog niet aan de borst drinken wil ik graag dat mijn partner tepelstimulatie uitvoert.
- Als het kindje geboren is graag het knuffeltje doordrenken met vruchtwater zodat het kind de geur nog lange tijd kan ruiken.
- Geen ziekenhuis, niet de hartslag monitoren, geen ontsluiting voelen, geen pijnbestrijding, niet spreken over pijn of over ontsluiting, geen vliezen breken, geen weeënopwekkers, geen knip, geen vacuüm, geen keizersnede.
- Mocht het een keizersnede worden graag vaginale fluor op het neusje en rond het mondje van de baby smeren.
Begrijp me niet verkeerd. Het is goed dat iedereen over haar bevalling nadenkt. Vergelijk het met boodschappen doen. Dat gaat veel gemakkelijker als je een boodschappenlijstje hebt gemaakt. Maar ook al heb je dat lijstje geschreven en je vergeet hem? Kom je toch thuis met 95% van de dingen die je erop had gezet. Als je bezig bent met het schrijven van een geboorteplan vraag je dan een aantal dingen af: Voor wie schrijf ik het? En bij elke zin: Is dit zinvol om op te schrijven? Bijvoorbeeld: partner knipt de navelstreng door. Dit is iets wat nagenoeg iedere vader doet dus net zo gewoon als dat er een gootsteen in je keuken zit. En houd in je achterhoofd dat we geen handelingen doen die niet noodzakelijk zijn. Ik knip niet in als er geen nood is bij het kind, ik vraag niet een arts om een vacuüm te doen als een bevalling netjes vordert en we doen zeker geen keizersnede als daar geen redenen voor zijn.
Codewoord tijdens je bevalling; heb VERTROUWEN.
Nog een paar tips voor als je een bevalplan gaat schrijven.
- Hou het kort en bondig, bij een bevalplan van drie kantjes onthoud ik als verloskundige niet alle wensen.
- Schrijf en schrap
- Lees je in, in het normale verloop en duur van een bevalling, in het aantal personen wat pijnstilling nodig heeft tijdens de bevalling en lees over weeënopwekkers. Dat er tal van redenen zijn dat je mogelijk in het ziekenhuis komt (prematuriteit, langdurig gebroken vliezen, meconiumhoudend vruchtwater etc). Dus ook als je graag thuis wilt bevallen staar je dan niet blind op die thuisbevalling. Lees je ook in over baren in het ziekenhuis.
- Schrijf alleen op wat je echt in essentie belangrijk vindt en wat in essentie belangrijk is voor de bevalling. Cafeïnevrije koffie valt hier bijvoorbeeld niet onder dat weet (hopelijk) je partner ook.
- Loop het bevalplan nadat je het hebt geschreven langs met je verloskundige. Zij kan je helpen om het her en der nog wat bij te schaven of aan te passen. Zij kan je ook vertellen of iets ‘standaard’ wordt gedaan of dat het goed is dat je het opschrijft.
Ik hoop je tegen te komen tijdens de bevalling. En anders een goede bevalling gewenst. Als je het al achter de rug hebt nog een vraag: Had jij een bevalplan nodig? En als je er één had, is alles dan uitgekomen? Ik ben heel benieuwd. Laat vooral een reactie achter.
Lees hier meer over een werken op de afdeling verloskunde.
Of ga hier terug naar home.
Damman Schrijft 